خلاصه ای از ساسانیان
نامهای پادشاهان ساسانی
1 ) اردشیر بابکان در حدود چهل سال پادشاه ایران بود
2 ) شاپور اردشیر در حدود سی سال پادشاه ایران بود
3 ) اورمزد شاپور حدود یکسال پادشاه ایران بود
4 ) بهرام اورمزد سه سال و سه ماه پادشاه ایران بود
5 ) بهرام بهرام نوزده سال پادشاه ایران بود
6 ) بهرام بهرامیان چهار ماه پادشاه ایران بود
7 ) نرسی پسر بهرام نه ماه پادشاه ایران بود
8 ) اورزمد پسر نرسی نه سال پادشاه ایران بود
9 ) شاپور اورمزد ملقب به شاپور ذوالاکتاف
10 ) اردشیر برادر شاپور ده سال پادشاه ایران بود
11 ) بهرام بن شاپور چهارده سال پادشاه ایران بود
12 ) یزدگرد اول سی سال پادشاه ایران بود
13 ) بهرام گور شصت و سه سال پادشاه ایران بود
14 ) یزدگرد دوم پسر بهرام گور هیجده سال پادشاه ایران بود
15 ) هرمزد پسر یزدگرد یک سال پادشاه ایران بود
16 ) پیروز پسر یزدگرد یازده سال پادشاه ایران بود
17 ) پلاش پنج سال پادشاه ایران بود
18 ) قباد پسر پیروز چهل و سه سال پادشاه ایران بود
19 ) انوشیروان دادگر ( دادگستر ترین شاه ساسانی ) چهل و هشت سال پادشاه ایران بود
20 ) هرمزد دوازده سال پادشاه ایران بود
21 ) خسرو پرویز - آفریننده حماسه خسرو و شیرین سی و هشت سال پادشاه ایران بود
22 ) قباد معروف به شیرویه هفت ماه پادشاه ایران بود
23 ) اردشیر شیرویه شش ماه پادشاه ایران بود
24 ) کراز که او را فرایمن نیز میگفتند پنجاه روز پادشاه ایران بود
25 ) پوران دخت شش ماه پادشاه ایران بود
26 ) آرزم دخت چها رماه پادشاه ایران بود
27 ) فرخزاد یک ماه پادشاه ایران بود
28 ) یزدگرد سوم آخرین پادشاه نگونبخت ساسانی بیست سال پادشاه ایران بود که با حمله اعراب بادیه نشین و جنگجو سلسله اش در هم کوبیده شد و فرهنگ و سرمایه های کشورش مورد تاخت و تاز بادیه نشینان قرار گرفت .
با کمال تاسف بارها و بارها من دیده ام که در کتب مختلف یا افراد مختلف میگویند : به دلیل آنکه مردم از جور و ستم ساسانیان به تنگ آمده بودند سلسله شاهنشاهی ساسانی از هم فروپاشید . ولی این یک کینه توزی مسلم و سیاسی است که معتبر ترین اسناد تاریخی- باستانشناسان و خاورشناسان و حتی شاهنامه فردوسی ثابت کننده آن است . تمام افتخارات شاهنشاهی هخامنشیان دوباره به سرزمین ما بازگشته بود . در این زمان دین یزدان پرستی ( زرتشتی ) به کمال میرسد و ایرانیان پزدان پاک را پرستش می نمودند . که فردوسی این عمل آنان را افتخاری برای ما و دنيا میداند . يکی از دلايل فروپاشی آنان حملات مکرر اعراب به ایران بود. با تمام مقاومت یزدگرد سوم در برابر اعراب در چندین لشگر کشی - در نهایت این پادشاه توسط ماهوی سوری کشته میشود و ارتش ایران شکست می خورد . گفتنی است که در جنگ خانمان سوز قادسیه ( ایران و اعراب ) رستم فرخزاد فرمانده لشگر ایران بود و با تمام رشادتهای که تاریخ از او بیان کرده که یک تنه بر چندین نفر غالب میشده است اما متاسفانه مانند همیشه با خیانت عده ای از مردم ناسپاس ایرانی کشته میشود و ارتش شکل متحد خود را از دست میدهد و در نهایت ایران شکست میخورد . اعراب با اتهام بر اینکه مردمان ایران مردمانی کافر هستند و باید مسلمان شوند به همین جهت بارها شاهنشاهان یزدان پرست ایران را به اسلام فراخوانند . اما از آنجا که شاهان ایران برای گسترش دین خود قصد حمله به هیچ کشوری را نداشتتد و به دین زرتشتی احترام میگذاشتند و درصدد نبودند تا در ادیان دیگران دخالت کنند و به قول معروف به شعار عیسی به دین خود موسی به دین خود عمل ميکردند از قبول اسلام سر باز زدند . ولی از آنجا که اعراب مانند آنان از فرهنگ غنی برخوردار نبود و همه را غیر از خود کافر میدانست به کشور اهورایی ما یورش بردند و تمام افتخارات ایران زمین به یکباره درهم کوبیده شد . کتابخانه ها به آتش کشیده شدند و هر چه از گذشته برای ما باقی مانده بود - همه و همه نابود شد ( کتابهای علمی و پزشکی ایرانانیان - دینکرد های زرتشت - نسخه های اصلی گاتها و اوستا - گاهشمارها و . . . ) .حتی ایرانیان برای محفوظ ماندن مکانهای مقدس و باستانی خود منجمله مقبره کورش کبیر در دشت مرغاب فارس ( پاسارگاد ) مجبور به تغییر نام آن شدند تا از دست ویرانگر اعراب محفوظ بماند و آنرا به مقبره مادر سلیمان تغییر نام دادند و یا آتشکده آذرگشسب که نام آنرا به تخت سلیمان تغییر دادند و یا نمونه بارز دیگر آن کاخهای پرسپولیس است که نام آنرا به تخت جمشید عوض کردند .
خلاصه ای از سلسله شاهنشاهی ساسانیان :
اردوان پنجم آخرین پادشاه شاهنشاهی اشکانیان به سال 224 میلادی به دست اردشیر که موئسس سلسله جدیدی بود مغلوب شد . جد اردشیر مردی بود روحانی به نام ساسان . از این رو این سلسله به ساسانی مشهور گردید . پدر اردشیر بابکان یکی از پادشاهان دست نشانده اشکانی بود و بر ایالت فارس حکومت میکرد . و حکومت یکی از شهرها را برای پسر خود اردشیر گرفته بود . ارشیر بر آن شد تا دوباره سرزمین پارس را زنده کند و آیین و رسوم اصیل ایرانی را برای مردم بیاورد و دوباره ایران را به شکل هخامنشیان بازگرداند . به همین جهت درصدد شد تا حکومتی مستقل بنا کند . قبل از اردشیر یکی از پادشاهان اشکانی که دیده بود مردم علاقه مند به آیین مذهبی هستند به فکر تدوین دوباره اوستا برآمد . ولی ارشیر که خود از تبار روحانیون بود به این فکر جامه عمل پوشاند و به بزرگترین روحانی آن دوره " تنسر" فرمان داد اوراق پراکنده اوستا را جمع آوری کند و یک دولت روحانی و یکتا پرست که همراه با فر ایزدی بود بنا کند . به این ترتیب از فارس مهد هخامنشیان یک بار دیگر سلسله پادشاهی بزرگی سر بر درآورد . اردشیر پس از شکست اردوان شاهزادگان کرمان – اصفهان و مسن( کشور کوچکی در مصب دجله و فرات ) را به اطاعت از خود واداشت و تیسفون که مرکز پادشاهی اشکانیان بود تسخیر کرد و در نتیجه بابل به دست اردشیر افتاد . اردشیر فتوحات بسیاری را نصیب ایران کرد و هنگان مرگ به سال 241 میلادی سراسر فلات ایران جزو قلمرو ساسانیان شد . او تمام فتوحات خود طبق سنت چند هزار ساله ایران بر صخره ها نوشت . نمونه ای از آن در نقش رستم کمی آن طرف تر از مقبره داریوش کبیر قرار دارد و یا در استخر که زادگاه ساسانیان بود قابل رویت است . ارشیر در مدت 15 سال موفق به ایجاد امپراتوری بزرگ و واحد ایران گشت . او دارای شخصیت نظامی بود. ساسانيان به جنگهای داخلی خاتمه دادند و همه را در جای خود نشاندند و ثبات را در ایران جای دادند . از طرف دیگر مدام در جنگ با دشمنان دیرینه ایران بودند . که مهمترین آنان رومیان بودند . در این جنگها " والرین " امپراتور روم به دام شاپور افتاد و بعد از آن " ژولین " امپراتور دیگر روم در جنگ با شاپور شکست خورد و کشته شد . بعد از آنان خسروانوشیروان بر مسند پادشاهی جلوس کرد و یکی از باشکوه ترین دورانهای تاریخی ایران را رقم زد . اين پادشاه بزرگ ساسانی مانند جدش اردشیر مردی مدبر و سرداری بزرگ و کاردان بود .
کاخ تیسفون
مولفین عرب درباره وی کتابهای بسیاری نوشته اند و او را به عنوان قهرمان عدالت پرور معرفی نموده اند . وی با پشتکار و دادگری مجددا نظم اجتماعی سابق را که بدست مزدکیان بهم خورده بود در ایران برقرار کرد . آنگاه به اصلاحات اجتماعی و سیستمهای بهینه مالیاتی و همچنین ارتش نیرومند و منظم پرداخت . وی بعد از پیروزی در 3 جنگ حیثیت ایران را به مرحله سابق خود بازگرداند . پس از یک دوره مناقشات با روم شرقی معاهداتی برای نیم قرن با آنان منعقد ساخت و سپس به سوی " هیاطله " روانه شد و آنان را به کلی شکست داد . اعراب یمن که مورد حمله حبشیان قرار گرفته بودند از انوشیروان درخواست کمک نمودند و او حبشیان را از عربستان بیرون ریخت و سراسر آن را به زیر چتر پادشاهی ساسانیان قرار داد . این کار او ایران را به منتهای عظمت و وسعت رساند . در نهایت میتوان گفت یتکاپرستی بیش از حد پادشاهان اين سلسله و میدان دادن به مغ ها - آنان را کمی تضیف کرد که حتی یزدگرد سوم آخرین پادشاه در آخرین لحظه های زندگی از آسیابان درخواست یک ترکه مذهبی برای ستایش اهورامزدا نموده بود که همین درخواست پادشاه باعث مرگ وی شد . در سلسله ساسانیان موسیقی ایرانی پیشرفتی در خور تحسین کرد . بسیاری از پادشاهان این سلسله با موسیقی آشنایی داشتند و حتی مینواختند . این دوره را عصر طلایی موسیقی ایران نیز نامیده اند . مشهورترین موسیقیدان این دوره باربد نام داشت که برای 365 روز سال 360 مدل لحن موسیقی تدوین کرده بود . وی برای هفت روز هفته به همین شرح موسیقی هایی پدید آورده بود . او در زمان شهریاری خسروپرویز زندگی نمود . بعد از وی نکیسا چنگ دربار را مینواخت و به شهرت رسید . در زمان انوشیروان دانشگاه جندی شاپور مهمترین مرکز آموزشی بود. وقتی دانشگاه ادسا در سال 489 تعطیل شد نسطوریانی که از آنجا به ایران پناهنده شدند باعث غنی تر شدن سطح علمی این دانشگاه شدند. انوشیروان بر این نسطوریان ارج گذاشت. زمانیکه مدرسه افلاطونی آتن در سال 529 به فرمان جوسنتبان بسته شد، دانشجویان آتنی نیز به این دانشگاه آمدند. در این زمان دانشگاه جندی شاپور یک مرکز علمی و آمورشی بود که دانشجویان ایرانی ، یونانی، رومی، سریانی و هندی را در خود جای داده بود و آنها را تشویق می کرد که با هم تبادل اطلاعات کنند. این دانشگاه دارای یک بیمارستان برای یاد گیری علوم پزشکی بود و یک رصد خانه نیز داشت و همه آموزشها به زبان سریانی بود.
دلايل سقوط و از هم پاشیدگی پادشاهی ساسانیان و پایان شاهنشاهی و امپراطوری ایران و آغاز دوره جدیدی از تاریخ ایران که سوسمار خواران و شتر سوران عرب بر ایران تحمیل کردند
1 ) جنگهای مداوم آنان با رومیان که باعث تضیف آن امپراتوری بزرگ شد .
2 ) آخرین دلیل که شاید مهمترین دلیل باشد هجوم شترسوارن عرب به ایران بود که با فلسفه : یا پذیرش اسلام و یا جنگ و کشته شدن همراه بود باعث فروپاشی آنان شد و ایران به دست اعراب بیابانگرد فتح شد و اثری از آن کشور بزرگ بر جای نماند .
منبع تارنمای ایران هخامنشی
1 ) اردشیر بابکان در حدود چهل سال پادشاه ایران بود
2 ) شاپور اردشیر در حدود سی سال پادشاه ایران بود
3 ) اورمزد شاپور حدود یکسال پادشاه ایران بود
4 ) بهرام اورمزد سه سال و سه ماه پادشاه ایران بود
5 ) بهرام بهرام نوزده سال پادشاه ایران بود
6 ) بهرام بهرامیان چهار ماه پادشاه ایران بود
7 ) نرسی پسر بهرام نه ماه پادشاه ایران بود
8 ) اورزمد پسر نرسی نه سال پادشاه ایران بود
9 ) شاپور اورمزد ملقب به شاپور ذوالاکتاف
10 ) اردشیر برادر شاپور ده سال پادشاه ایران بود
11 ) بهرام بن شاپور چهارده سال پادشاه ایران بود
12 ) یزدگرد اول سی سال پادشاه ایران بود
13 ) بهرام گور شصت و سه سال پادشاه ایران بود
14 ) یزدگرد دوم پسر بهرام گور هیجده سال پادشاه ایران بود
15 ) هرمزد پسر یزدگرد یک سال پادشاه ایران بود
16 ) پیروز پسر یزدگرد یازده سال پادشاه ایران بود
17 ) پلاش پنج سال پادشاه ایران بود
18 ) قباد پسر پیروز چهل و سه سال پادشاه ایران بود
19 ) انوشیروان دادگر ( دادگستر ترین شاه ساسانی ) چهل و هشت سال پادشاه ایران بود
20 ) هرمزد دوازده سال پادشاه ایران بود
21 ) خسرو پرویز - آفریننده حماسه خسرو و شیرین سی و هشت سال پادشاه ایران بود
22 ) قباد معروف به شیرویه هفت ماه پادشاه ایران بود
23 ) اردشیر شیرویه شش ماه پادشاه ایران بود
24 ) کراز که او را فرایمن نیز میگفتند پنجاه روز پادشاه ایران بود
25 ) پوران دخت شش ماه پادشاه ایران بود
26 ) آرزم دخت چها رماه پادشاه ایران بود
27 ) فرخزاد یک ماه پادشاه ایران بود
28 ) یزدگرد سوم آخرین پادشاه نگونبخت ساسانی بیست سال پادشاه ایران بود که با حمله اعراب بادیه نشین و جنگجو سلسله اش در هم کوبیده شد و فرهنگ و سرمایه های کشورش مورد تاخت و تاز بادیه نشینان قرار گرفت .
با کمال تاسف بارها و بارها من دیده ام که در کتب مختلف یا افراد مختلف میگویند : به دلیل آنکه مردم از جور و ستم ساسانیان به تنگ آمده بودند سلسله شاهنشاهی ساسانی از هم فروپاشید . ولی این یک کینه توزی مسلم و سیاسی است که معتبر ترین اسناد تاریخی- باستانشناسان و خاورشناسان و حتی شاهنامه فردوسی ثابت کننده آن است . تمام افتخارات شاهنشاهی هخامنشیان دوباره به سرزمین ما بازگشته بود . در این زمان دین یزدان پرستی ( زرتشتی ) به کمال میرسد و ایرانیان پزدان پاک را پرستش می نمودند . که فردوسی این عمل آنان را افتخاری برای ما و دنيا میداند . يکی از دلايل فروپاشی آنان حملات مکرر اعراب به ایران بود. با تمام مقاومت یزدگرد سوم در برابر اعراب در چندین لشگر کشی - در نهایت این پادشاه توسط ماهوی سوری کشته میشود و ارتش ایران شکست می خورد . گفتنی است که در جنگ خانمان سوز قادسیه ( ایران و اعراب ) رستم فرخزاد فرمانده لشگر ایران بود و با تمام رشادتهای که تاریخ از او بیان کرده که یک تنه بر چندین نفر غالب میشده است اما متاسفانه مانند همیشه با خیانت عده ای از مردم ناسپاس ایرانی کشته میشود و ارتش شکل متحد خود را از دست میدهد و در نهایت ایران شکست میخورد . اعراب با اتهام بر اینکه مردمان ایران مردمانی کافر هستند و باید مسلمان شوند به همین جهت بارها شاهنشاهان یزدان پرست ایران را به اسلام فراخوانند . اما از آنجا که شاهان ایران برای گسترش دین خود قصد حمله به هیچ کشوری را نداشتتد و به دین زرتشتی احترام میگذاشتند و درصدد نبودند تا در ادیان دیگران دخالت کنند و به قول معروف به شعار عیسی به دین خود موسی به دین خود عمل ميکردند از قبول اسلام سر باز زدند . ولی از آنجا که اعراب مانند آنان از فرهنگ غنی برخوردار نبود و همه را غیر از خود کافر میدانست به کشور اهورایی ما یورش بردند و تمام افتخارات ایران زمین به یکباره درهم کوبیده شد . کتابخانه ها به آتش کشیده شدند و هر چه از گذشته برای ما باقی مانده بود - همه و همه نابود شد ( کتابهای علمی و پزشکی ایرانانیان - دینکرد های زرتشت - نسخه های اصلی گاتها و اوستا - گاهشمارها و . . . ) .حتی ایرانیان برای محفوظ ماندن مکانهای مقدس و باستانی خود منجمله مقبره کورش کبیر در دشت مرغاب فارس ( پاسارگاد ) مجبور به تغییر نام آن شدند تا از دست ویرانگر اعراب محفوظ بماند و آنرا به مقبره مادر سلیمان تغییر نام دادند و یا آتشکده آذرگشسب که نام آنرا به تخت سلیمان تغییر دادند و یا نمونه بارز دیگر آن کاخهای پرسپولیس است که نام آنرا به تخت جمشید عوض کردند .
خلاصه ای از سلسله شاهنشاهی ساسانیان :
اردوان پنجم آخرین پادشاه شاهنشاهی اشکانیان به سال 224 میلادی به دست اردشیر که موئسس سلسله جدیدی بود مغلوب شد . جد اردشیر مردی بود روحانی به نام ساسان . از این رو این سلسله به ساسانی مشهور گردید . پدر اردشیر بابکان یکی از پادشاهان دست نشانده اشکانی بود و بر ایالت فارس حکومت میکرد . و حکومت یکی از شهرها را برای پسر خود اردشیر گرفته بود . ارشیر بر آن شد تا دوباره سرزمین پارس را زنده کند و آیین و رسوم اصیل ایرانی را برای مردم بیاورد و دوباره ایران را به شکل هخامنشیان بازگرداند . به همین جهت درصدد شد تا حکومتی مستقل بنا کند . قبل از اردشیر یکی از پادشاهان اشکانی که دیده بود مردم علاقه مند به آیین مذهبی هستند به فکر تدوین دوباره اوستا برآمد . ولی ارشیر که خود از تبار روحانیون بود به این فکر جامه عمل پوشاند و به بزرگترین روحانی آن دوره " تنسر" فرمان داد اوراق پراکنده اوستا را جمع آوری کند و یک دولت روحانی و یکتا پرست که همراه با فر ایزدی بود بنا کند . به این ترتیب از فارس مهد هخامنشیان یک بار دیگر سلسله پادشاهی بزرگی سر بر درآورد . اردشیر پس از شکست اردوان شاهزادگان کرمان – اصفهان و مسن( کشور کوچکی در مصب دجله و فرات ) را به اطاعت از خود واداشت و تیسفون که مرکز پادشاهی اشکانیان بود تسخیر کرد و در نتیجه بابل به دست اردشیر افتاد . اردشیر فتوحات بسیاری را نصیب ایران کرد و هنگان مرگ به سال 241 میلادی سراسر فلات ایران جزو قلمرو ساسانیان شد . او تمام فتوحات خود طبق سنت چند هزار ساله ایران بر صخره ها نوشت . نمونه ای از آن در نقش رستم کمی آن طرف تر از مقبره داریوش کبیر قرار دارد و یا در استخر که زادگاه ساسانیان بود قابل رویت است . ارشیر در مدت 15 سال موفق به ایجاد امپراتوری بزرگ و واحد ایران گشت . او دارای شخصیت نظامی بود. ساسانيان به جنگهای داخلی خاتمه دادند و همه را در جای خود نشاندند و ثبات را در ایران جای دادند . از طرف دیگر مدام در جنگ با دشمنان دیرینه ایران بودند . که مهمترین آنان رومیان بودند . در این جنگها " والرین " امپراتور روم به دام شاپور افتاد و بعد از آن " ژولین " امپراتور دیگر روم در جنگ با شاپور شکست خورد و کشته شد . بعد از آنان خسروانوشیروان بر مسند پادشاهی جلوس کرد و یکی از باشکوه ترین دورانهای تاریخی ایران را رقم زد . اين پادشاه بزرگ ساسانی مانند جدش اردشیر مردی مدبر و سرداری بزرگ و کاردان بود .
کاخ تیسفون
مولفین عرب درباره وی کتابهای بسیاری نوشته اند و او را به عنوان قهرمان عدالت پرور معرفی نموده اند . وی با پشتکار و دادگری مجددا نظم اجتماعی سابق را که بدست مزدکیان بهم خورده بود در ایران برقرار کرد . آنگاه به اصلاحات اجتماعی و سیستمهای بهینه مالیاتی و همچنین ارتش نیرومند و منظم پرداخت . وی بعد از پیروزی در 3 جنگ حیثیت ایران را به مرحله سابق خود بازگرداند . پس از یک دوره مناقشات با روم شرقی معاهداتی برای نیم قرن با آنان منعقد ساخت و سپس به سوی " هیاطله " روانه شد و آنان را به کلی شکست داد . اعراب یمن که مورد حمله حبشیان قرار گرفته بودند از انوشیروان درخواست کمک نمودند و او حبشیان را از عربستان بیرون ریخت و سراسر آن را به زیر چتر پادشاهی ساسانیان قرار داد . این کار او ایران را به منتهای عظمت و وسعت رساند . در نهایت میتوان گفت یتکاپرستی بیش از حد پادشاهان اين سلسله و میدان دادن به مغ ها - آنان را کمی تضیف کرد که حتی یزدگرد سوم آخرین پادشاه در آخرین لحظه های زندگی از آسیابان درخواست یک ترکه مذهبی برای ستایش اهورامزدا نموده بود که همین درخواست پادشاه باعث مرگ وی شد . در سلسله ساسانیان موسیقی ایرانی پیشرفتی در خور تحسین کرد . بسیاری از پادشاهان این سلسله با موسیقی آشنایی داشتند و حتی مینواختند . این دوره را عصر طلایی موسیقی ایران نیز نامیده اند . مشهورترین موسیقیدان این دوره باربد نام داشت که برای 365 روز سال 360 مدل لحن موسیقی تدوین کرده بود . وی برای هفت روز هفته به همین شرح موسیقی هایی پدید آورده بود . او در زمان شهریاری خسروپرویز زندگی نمود . بعد از وی نکیسا چنگ دربار را مینواخت و به شهرت رسید . در زمان انوشیروان دانشگاه جندی شاپور مهمترین مرکز آموزشی بود. وقتی دانشگاه ادسا در سال 489 تعطیل شد نسطوریانی که از آنجا به ایران پناهنده شدند باعث غنی تر شدن سطح علمی این دانشگاه شدند. انوشیروان بر این نسطوریان ارج گذاشت. زمانیکه مدرسه افلاطونی آتن در سال 529 به فرمان جوسنتبان بسته شد، دانشجویان آتنی نیز به این دانشگاه آمدند. در این زمان دانشگاه جندی شاپور یک مرکز علمی و آمورشی بود که دانشجویان ایرانی ، یونانی، رومی، سریانی و هندی را در خود جای داده بود و آنها را تشویق می کرد که با هم تبادل اطلاعات کنند. این دانشگاه دارای یک بیمارستان برای یاد گیری علوم پزشکی بود و یک رصد خانه نیز داشت و همه آموزشها به زبان سریانی بود.
دلايل سقوط و از هم پاشیدگی پادشاهی ساسانیان و پایان شاهنشاهی و امپراطوری ایران و آغاز دوره جدیدی از تاریخ ایران که سوسمار خواران و شتر سوران عرب بر ایران تحمیل کردند
1 ) جنگهای مداوم آنان با رومیان که باعث تضیف آن امپراتوری بزرگ شد .
2 ) آخرین دلیل که شاید مهمترین دلیل باشد هجوم شترسوارن عرب به ایران بود که با فلسفه : یا پذیرش اسلام و یا جنگ و کشته شدن همراه بود باعث فروپاشی آنان شد و ایران به دست اعراب بیابانگرد فتح شد و اثری از آن کشور بزرگ بر جای نماند .
منبع تارنمای ایران هخامنشی
.jpg)
